En Popüler Yapay Zeka Uygulamaları

Yapay Zeka Nedir?

Yapay zeka, bilgisayar bilimi ve mühendisliği gibi alanlarda kullanılan bir dizi teknik ve yöntemden yararlanarak, insan zekasına benzer davranışlar ve karar verme yetenekleri sergileyen makinelerin tasarlanmasıdır. Bu makineler algılama, anlama, öğrenme, problem çözme, karar verme ve hatta dil kullanma gibi insan zekasına benzer işlemleri gerçekleştirebilirler.

Veri analizi, makine öğrenmesi, derin öğrenme, doğal dil işleme, yapay sinir ağları, uzman sistemler gibi farklı teknolojileri kullanan yapay zeka, makinelere insan zekasına yakın yetenekler kazandırmayı hedefler. Birçok farklı sektörde kullanılabilen ve insanların hayatını kolaylaştıran bu makineler, daha verimli işleyen sistemler oluşturmak gibi faydalar sağlayabilir.

Yapay Zekanın Tarihsel Gelişimi

Yapay zeka fikri ilk kez matematikçi ve bilgisayar bilimcisi Alan Mathison Turing tarafından 1950 yılında ortaya atılmıştır. Turing, “Bilgisayarlar düşünebilir mi?” sorusuyla başlayan “Hesaplama Makineleri ve Zeka” adlı makalesinde, “Turing Testi” adı verilen bir test tasarlamıştır. Bu testte, bir sorgulayıcı, hem bir makineye hem de gerçek bir kişiye sorular sorar. Makine, insan gibi davranarak sorgulayıcıyı yanıtlarıyla kandırmaya çalışır. Bu test, yapay zekanın başlangıç noktası olarak kabul edilir.

Turing Testi’nden sonra yapay zekanın ikinci önemli olayı, John McCarthy tarafından “yapay zeka” teriminin ilk kez kullanılması olmuştur. McCarthy, yapay zekayı “akıllı makineler yapma bilimi ve mühendisliği” olarak tanımlamıştır. 1956 yazında Dartmouth College’da düzenlenen Dartmouth Yapay Zeka Konferansı da yapay zeka alanının başlangıç noktası olarak kabul edilmiştir. Bu konferansa katılan bilim adamları arasında John McCarthy, Marvin Minsky, Claude Shannon ve Nathan Rochester gibi tanınmış isimler de vardır.

Yapay Zeka Nasıl Çalışır?

Bir yapay zeka sistemi oluşturmak için, bir makine içinde insan özelliklerinin ve yeteneklerinin üstünde yüksek mühendislik işlemleri yapmak ve hesaplama kabiliyetini kullanarak bir insanın yapabileceklerinin ötesine geçmek gerekir. Yapay zekanın nasıl çalıştığını anlamak için, çeşitli alt alanlara derinlemesine dalmak gerekir. Bu alanlar başlıca şu şekilde özetlenebilir:

• Makine Öğrenimi: Machine Learning olarak da bilinen makine öğrenimi, aslında bir makinenin geçmiş deneyimlere dayanarak birtakım sonuçlar ve kararlar vererek öğrenmesini sağlar. Pek çok kalıbı tanımlar ve bunlara insan deneyimini dahil etmeden verilerin anlamını çıkararak mümkün olan bir sonuca ulaşır. Bu durum temelde işletmeler için insanların zamanını kısıtlamadan daha iyi kararlar almalarına yardımcı olan bir otomasyondur.
• Derin Öğrenme: Derin Öğrenme, en nihayetinde bir makine öğrenme tekniğidir. Bir sonuca ulaşmak, ulaşılan sonuçları sınıflandırmak ve tahmin etme yeteneğini geliştirmek için bir makineye katmanlar aracılığıyla girdileri işleme aşamaları öğretir.
• Sinir Ağları: Sinir ağları, insan sinir hücreleri ile benzer prensiplerle çalışır. Çeşitli temel değişkenler arasındaki ilişkiyi yakalayan bir dizi algoritma olan bu ağlar, verileri insan beyni gibi işler.
• Doğal Dil İşleme: NLP olarak da bilinen doğal dil işleme süreci, bir makinenin bir dili okuma, anlama ve yorumlaması bilimidir. Makine, kullanıcının ne hakkında iletişim kurmak istediğini anladıktan sonra buna uygun şekilde yanıt verir.
• Bilgisayarlı Görüş: Bilgisayarlı görüş algoritmaları, bir görüntüyü parçalayarak nesnenin farklı parçalarını inceleyerek görüntüyü anlamaya çalışır. Bu işlemler, bir makinenin önceki gözlemlere dayanarak daha iyi bir çıktı kararı vermesini sağlayan bir dizi görüntüden öğrenmesine yardımcı olur.

Bilişsel Bilgi İşleme: Bilişsel bilgi işleme algoritmaları, insan beynini taklit etmeye çalışarak metin/ konuşma/ görüntü/ nesneleri analiz eder ve istenen çıktıyı vermeye çalışır.

Yapay Zekanın Önemi ve Yararları

Yapay zeka, potansiyel sahtekarlıkların tespitinden aşı geliştirme sürecinin hızlandırılmasına kadar pek çok alanda kullanılabilir. CB Insights veri şirketi araştırmasına göre, yapay zeka şirketleri 2022 yılında 66,8 milyar dolar fon toplamıştır^[1]. Bu rakam 2020’de toplanan miktarın iki katından fazladır. Hızla yaygınlaşması nedeniyle, yapay zeka pek çok endüstride etkilerini göstermeye başlayan bir uygulama olmuştur. Yapay zekanın başlıca sektörler için halihazırdaki faydaları şu şekilde özetlenebilir:

• Daha güvenli bankacılık: Business Insider Intelligence’in 2022’deki bankacılıkta yapay zeka raporu, finansal hizmetler şirketlerinin yarısından fazlasının risk yönetimi ve gelir artışı için zaten yapay zeka çözümleri kullandığını ortaya koymuştur^[2]. Bankacılıkta yapay zeka uygulamaları kullanımı sonrasında 400 milyar dolara kadar tasarruf sağlanabileceği tespit edilmiştir.
• Daha iyi tıbbi gelişim: 2021 Dünya Sağlık Örgütü raporu, yapay zekanın sağlık alanına entegre edilmesinin zorlukları olsa da bu teknolojinin “büyük umutlar taşıdığını” belirtmiştir^[3]. Çünkü daha bilgili sağlık politikaları sayesinde hastaların teşhisinin doğruluğunda iyileştirmeler gibi faydalar sağlayabileceği düşünülmektedir^[4].
• Yenilikçi medya ve basın: Yapay zeka eğlence, medya ve basın sektöründe de adını duyurmuştur. Grand View Research’e göre, medya ve basın sektöründeki yapay zeka pazarının 2021’deki 10,87 milyar dolarlık değerinden 2030 yılında 99,48 milyar dolara ulaşması beklenmektedir^[5]. Bu büyüme, intihal tespiti ve yüksek tanımlı grafiklerin geliştirilmesi gibi yapay zeka kullanımlarını içerir.

Yapay Zekanın Gündelik ve İş Hayatına Etkileri

Yapay zeka, hem günlük hayat hem de iş hayatı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Gündelik yaşamda, akıllı hoparlörler, akıllı telefonlar ve kişisel asistanlar gibi yapay zeka destekli cihazlar, kendisine atanan görevleri daha kolay ve verimli hale getirmiştir. Bu cihazlar, hatırlatmaları ayarlama, soruları yanıtlama ve diğer akıllı ev cihazlarını kontrol etme gibi çeşitli görevleri yerine getirebilir.

İş dünyasında ise yapay zeka, işlemleri optimize etmek ve görevleri otomatikleştirmek için kullanılmaktadır, bu da artan verimlilik ve maliyet tasarrufu sağlamaktadır. Örneğin, veri girişi ve müşteri desteği gibi tekrarlayan görevleri otomatikleştirmek için yapay zekadan yardım alınabilir. Böylece çalışanların daha yüksek seviyeli görevlere odaklanmaları için zaman kazanılmış olur. Diğer yandan yapay zeka büyük miktardaki verileri analiz ederek, fark edilmeyen ayrıntıları ve trendleri belirlemek için kullanılarak işletmelerin veriye dayalı kararlar almasına yardımcı olabilir.

Bunlara karşın yapay zekanın iş dünyasında istihdam üzerindeki etkisinin, belirli endüstrilerde iş kaybına neden olabileceği konusunda tartışmalar devam etmektedir. Öte yandan algoritmaların kullanımı veya gizlilik haklarının ihlali gibi yapay zekanın potansiyel anlamda kötüye kullanımıyla ilgili endişeler de mevcuttur.

En Popüler Yapay Zeka Uygulamaları

Yapay zeka uygulamaları, sağlık hizmetleri, finansal hizmetler, otomotiv endüstrisi, perakende, eğitim ve daha birçok endüstride kullanılan gelişmiş sistemlerdir. Bu teknolojinin en popüler uygulamaları arasında chatbotlar, yüz tanıma sistemleri, otonom araçlar, akıllı kişisel asistanlar, makine öğrenmesi ve görüntü işleme sistemleri gibi birçok farklı teknoloji bulunur. Son zamanlarda en çok kullanılan ve hemen her yerde karşılaşılan popüler yapay zeka uygulamalarından bazıları şunlardır:

ChatGPT

GPT, “Generative Pre-trained Transformer” kelimelerinin kısaltması olarak bilinen ChatGPT, bu prensiplere dayanarak, daha önce eğitilmiş bir model kullanır ve doğal dilde diyaloglar oluşturur. Uygulama, kullanıcıların çeşitli konularda sorular sorması, cevaplar alması ve sohbet gerçekleştirmesi esasına dayanır. Bilgi edinme, öğrenme, tavsiye alma ya da sadece sohbet etme amacıyla kullanılabilir. Ayrıca uygulama diğer chatbot uygulamaları ve yapay zeka uygulamaları için bir temel olarak da kullanılabilir.

ChatGPT, doğal dil işleme ve makine öğrenimi teknolojilerine dayanarak, kendisine yöneltilen soruları anlar ve yanıtlarını anlamlı bir şekilde üretir. Daha önceki diyalogları ve büyük veri setlerini kullanarak öğrenme yaptığından, her yeni diyalogda daha iyi hale gelme üzerine programlanmıştır.

ChatGPT hakkında daha fazla bilgi için yazımızı inceleyebilirsiniz.

DALL-E

DALL-E, yapay zeka teknolojisinin en son gelişmeleriyle oluşturulan etkileyici bir uygulamadır. Doğal dilde ifade edilen metinleri görüntüye dönüştüren yapay bir sinir ağı olarak tasarlanan uygulama, 12 milyar parametreyi anlar ve bu parametreleri kullanarak benzersiz ve öngörülemeyen görüntüler üretebiilir.

DALL-E, Salvador Dali ve Pixar’ın Wall-e karakterinden ilham alınarak tasarlanmıştır. Adından da anlaşılacağı üzere bir ressam gibi çalışır ve önce milyonlarca manzara resmi gösterilir. Ardından renk kodları öğretilir ve renkli etiketlerle boyama işlemi yapılır. En son ise uygulama renkleri eşleştirir ve konu etiketlerini taklit eden desenler yapar.

Son zamanların en başarılı örneklerinden sayılan bu uygulama, halen sanatçıların hayal güçlerini sınırları zorlayacak şekilde genişletilmektedir. DALL-E ile kullanıcılar sadece birkaç kelime yazarak eşsiz ve özgün görseller üretebilirler. Bu sayede tasarımcıların, reklamcıların ve diğer sanatçıların, görsel anlatımlarını daha da etkileyici hale getirebilmelerini sağlar.

Midjourney

Midjourney AI Art, Midjourney AI ekibinin geliştirdiği çoğaltıcı rekabetçi ağ (GAN) ile oluşturulan bir sanat eserleri koleksiyonudur. Söz konusu ağ, kullanıcı girdilerine dayalı olarak benzersiz ve tahmin edilemeyen görüntüler oluşturabilen bir yeteneğe sahiptir. Başka bir deyişle uygulama, network ağı tarafından kullanıcı girdilerine karşı hem öğrenerek hem de cevap vererek daha önce hiç görülmemiş sanat eserleri oluşturur. Midjourney AI ekibi, daha karmaşık ve yenilikçi sanat eserleri oluşturmak için sürekli olarak yeni algoritmalar ve teknikler geliştirmeye devam etmektedir.

Midjourney hakkında daha fazla bilgi için yazımızı inceleyebilirsiniz.

VOILA

VOILA, yerleşik bir bağlantı yönetimi aracı ve kapsamlı veri analitiği ile markaları, içerik oluşturucuları ve alışveriş yapanları birbirine bağlayan yapay zeka destekli bir sosyal ticaret platformudur. Platform olarak görünen uygulama, GAN (Generative Adversarial Network) tabanlı bir görüntü oluşturma sağlar. Böylece kullanıcılar tek bir tıklama ile farklı stillerde resimler oluşturabilir. Örnek vermek gerekirse, kullanıcı bir selfie yüklediğinde, seçtiği stil (karikatür, çizim, manga karakteri vb.) kullanılarak fotoğraf otomatik olarak yeniden oluşturulabilir. Eğer kullanıcı kişisel ya da ticari amaçlar için yaratıcı görüntüler oluşturmak istiyorsa uygulama istek doğrultusunda bu amaçlar için yaratıcı görüntüler oluşturmasına olanak tanır.

Sounddraw

Soundraw, kullanıcıların kendi müziklerini oluşturmalarına, kaydetmelerine ve paylaşmalarına olanak tanıyan bir yapay zeka destekli müzik yapma platformudur. Hem amatör müzisyenler hem de profesyonel müzik yapımcıları için ideal bir araç olarak kullanılabilir. Soundraw, çeşitli enstrüman ve ses örnekleri içeren bir kütüphane sunar. Kullanıcılar da istedikleri enstrümanları seçerek kendi müziklerini oluşturabilirler. Diğer yandan kullanıcılar MIDI klavyeleri veya diğer müzik aletleri kullanarak doğrudan müzik yazabilirler. İstediği tarzda müzik kaydetmeyi başarmış kullanıcılar, müziklerini Soundraw üzerinden doğrudan sosyal medya platformlarına veya diğer müzik paylaşım sitelerine gönderebilirler.

Platform, herhangi bir yazılım indirmeden web tabanlı olarak kullanılabilir. Ayırca kullanım kolaylığı açısından, kullanıcıların herhangi bir cihazdan (bilgisayar, tablet veya mobil cihaz) erişebilmeleri için optimize edilmiştir.