Savasana ve Savasana Pozu Nedir?

Savasana Nedir?

Savanasa bir yoga asanası olarak mümkün olduğunca rahat bir pozisyona gelerek vücudu dikkat dağıtıcı unsurlardan arındırmayı hedefler. Böylece beden dinlenebilir ve zihin kendini yenileyebilir. Savasana’nın bir asana olarak tanımı 15. yüzyıldan kalma bir metin olan Hatha Yoga Pradipika’ya kadar uzanır. Tüm yoga pratiklerinin başında ya da sonunda uygulanabilen, güçlü önemi bulunan bir pozdur.

“Sava” ya da “Shava” Sanskritçe anlamıyla bir “ceset” anlamına gelir. “Asana” ise “duruş” olarak çevrilir. Bu nedenle Savanasa genellikle “ceset duruşu” olarak bilinir. Vücudun sırt üstü pozisyonda yatarak tutulduğu rahatlatıcı bir pozdur. Kolay gibi gözükse de asanalarına arasında en zor poz olarak bilinir. Çünkü gevşeme sanatı göründüğünden daha zordur. Ölü biri olarak düşüncelerinizi durdurabilir misiniz?

Bazı insanlar uzandıkları anda uyumaya eğilimli olabilir. Ancak Savasana vücudunuzu fiziksel olarak gevşetirken bilinçli ve uyanık olmakla ilgilidir. Savasana ya da ceset pozu esnasında farkında olmak ve bilincinize yönelmek kendi ruhunuza yönelmektir. Bu nedenle Savasana genellikle “sihirli asana” olarak da bilinir^[1].

Savasana Pozu Nedir?

Savasana pozu bedeni ve zihni dinlendirmek amacıyla yapılan bir duruştur. Ancak basit bir poz olarak gözükse de Savasana bundan daha fazlasıdır. Ana amaç zihni tamamen bilinçli kalması ve uykuya dalmaması gereken bir şekilde aktif kalmaya yönlendirmektir. Savasana pozuna girmek için vücut yüzüstü yere yatar, bacaklar rahat bir şekilde açılır. Kollar ise avuç içleri yukarı bakacak şekilde vücudun yanında gevşer. Nefes doğal bir akış halinde alınırken vücudun, prananın yani yaşam gücü enerjisinin serbestçe akabileceği nötr bir pozisyonda olması önemlidir. Genel olarak bir yoga pratiğinin en sonuna eklenen Savasana pozu pratik boyunca yapılan asanaların faydalarını bütünleştirmeyi amaçlar. Savasana, bilinçaltımızla bağlantı kurmamızı sağlayan kutsal bir zaman olarak da kabul edilebilir. Vücudunuzun geçici olarak hareketsiz kaldığı bir pozisyon sonunda fiziksel ve ruhsal olarak yenilenerek yaşama geri dönmektir.

Savasana pozu ya da ceset pozunu yapmak bazıları için sıra dışı bir deneyim olabilir. Bunun için farklı varyasyonları deneyerek en rahat pozisyonu bulmanız önerilir. Bacakları sandalyede tutmak Savasana pozunun gerginliğini azaltabilir. Yerde sırt üstü yatarken bacakları kaldırmak yoğun yoga pratiğinden sonra dolaşımı iyileştirmeye yardımcı olur. Gerginliğin giderilmesi sayesinde ceset pozunu almak daha kolay bir hale gelebilir. Başka bir varyasyonda ise sırtı ve başı desteklemek fayda sağlar. Baş ve sırt bölgesinin altına bir destek yerleştirdiğinizde göğsü açarak doğal nefes akışını artırmaya da yardımcı olabilirsiniz. Son olarak dizleri desteklemek Savasana pozunda gevşemenize fayda sağlayabilir. Dizlerin altına rulo battaniye, yastık ya da yoga matı yerleştirerek kalça, bel ve dizlerdeki gerginliğin giderilmesi sağlanır^[2].

Savasana Ne İçin Yapılır?

Savasana bir yoga pratiğinin sonunda beş ile on dakika arasında uygulanan güçlü bir pozdur. Bir asana olarak özellikle sonda yapılmasının tercih edilmesi pratik boyunca yaptığınız asanaların bütünleşmesini sağlamak içindir. Savasana genel olarak üç hedef doğrultusunda yapılır:

• Serbest Bırakma: Yoga pratiğini yaptığınız günün ya da akşamın geri kalanında kasları serbest bırakmak ve pratik boyunca yaptığınız hareketlerin vücuttaki etkisini bütünleştirmek için yapılabilir.
• Şifa: Sürekli olarak düşünen zihninizi sakinleştirerek bilinçaltı katmanlarına odaklanmanızı sağlar. Bilinçaltı, duygularımızı tuttuğumuz bir alandır. Bu katmanlarda gezinmek şifa bulmamız açısından faydalı olabilir.
• Canlandırma: Uyanıkken sırtüstü yatarak dinlenmek ve zihni canlı tutmak sinir sistemi için son derece faydalıdır^[3].

Yoğun bir güne başlamadan önce, gün ortasında ya da yatmadan önce Savasana duruşunu yapmak kendinize ve zihninize zaman ayırmanızı sağlar. Sadece uzanmak ve zihni rahatlatmak bir tür dinginliğe ulaşmak açısından faydalıdır. Olumsuz ya da olumlu düşünceleri serbest bırakarak zihin katmanlarında dolanmak ruhsal bir iyileşme etkisi yaratabilir. Sonuçta Savasana yani Ceset Pozu bir anlamda yeniden dirilişi temsil eder.

Savasana Nasıl Yapılır?

Savasana’nın temel amacı vücuttaki tüm fiziksel stresin salınmasına izin vermek ve zihni canlı tutmaktır. Sinir sistemini sakinleştirerek yorgun kasları gevşeten Savasana pozu pratik boyunca yapılan hareketlerin de faydalarını bir araya getirmeye çalışır. Sizler de Savasana duruşunu pratik etmek isterseniz aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:

• Yoga matının üzerine sırt üstü uzanılır. Bacaklar düz, kolar ise rahat bir pozisyonda matın üzerine serbest bırakılır.
• Ayaklar doğal bir konumda, avuç içleri ise yukarı bakacak şekilde dinlendirilir. Avuç içlerinin yukarı bakmasının nedeni ise parmak ve ellerdeki tüm sinir uçlarını serbest bırakmaktır. Dış uyaranlardan kaçınarak sadece var olmanın enerjisine odaklanılır.
• Gözler kapalı bir şekilde, nefes ise doğal akışında tutulur.
• Ayak tabanlarından başın tepesine kadar bilinçli bir şekilde çalışarak vücudun, organların ve hücrelerin her bir parçasının serbest kalması sağlanır.
• Yüz kasları gevşetilir ve çene yumuşatılır.
• Bu noktadan sonra sadece dinlenmeye odaklanın. Zihniniz dağılmaya başlarsa etrafınızdaki seslere dikkat verebilirsiniz. Örneğin en yakın sesten en uzak sese kadar ayırt etmeye çalışabilir, zihne odağını geri kazandırmaya yardımcı olabilirsiniz.
• Dışarıdan gelen sesler kabul edildiğinde zihin kendini serbest bırakabilir.
• Savasana pozu genel olarak 5 ile 10 dakika arasında gerçekleştirilir.
• Pozdan çıkmak için farkındalığınızı yavaşta vücudunuza geri getirin. Parmaklarınızı ve ayak parmaklarınızı oynatın.
• Gözler kapalıyken dizlerinizi içeri çekin ve yavaşça sol ya da sağ tarafa dönün.
• Cenin pozisyonunda bir nefes aldıktan sonra rahat bir oturma pozisyonuna gelin. Namaste! Huzur ve dinginliği gün boyu hissetmeye devam edebilirsiniz^[4].

Savasana’nın Faydaları Nelerdir?

Savasana, sırt üstü yatış pozisyonu almanın çok daha ötesidir. Beraberinde getirdiği faydalar ile Savasana pozunu yoga pratiğinize dahil etmeniz ya da es geçmemeniz önerilir. Öne çıkan faydalarından bazıları ise şunlar olur^[5]:

Antrenman Sırasında Oluşan Fiziksel ve Zihinsel Stresi Azaltır

Yoga pratiği, fitness antrenmanı ya da cycling dersi fark etmeksizin tüm egzersizlerin vücudunuz üzerinde derin bir etki bıraktığı bilinir. Antrenman boyunca kalp atışı hızlanır, vücut terler ve ciğerler daha ağır nefes alır. Bu nedenle hem fiziksel hem de zihinsel olarak stres oluşur. Herhangi bir antrenmandan sonra Savasana pozu uygulamak vücudun doğal dengesine geri kavuşmasını sağlar. Organların normal işleyişine dönmesine yardımcı olmak antrenman yorgunluğunun giderilmesine olanak tanır. Antrenman sonrasında düzenli olarak Savasana pratiği yapmak stres ve kaygının azaltılmasına da yardımcı olabilir.

Antrenman Sonrası Enerjinizi Gün Boyu Yüksek Tutmanızı Sağlar

Savasana antrenman sonrası enerjinin gün boyu aktif bir şekilde tutulmasına olanak tanır. Zihin ve beden farkındalığı geliştirmeye yardımcı olan Savasana vücudun nörokimyasallar ile dolmasını sağlar. İyi bir ruh hali yaratan nörokimyasallar enerji seviyenizi yükselterek sizi dinç tutar. Yoğun bir güne başlamadan önce ya da antrenmandan sonra savasana pozunu pratik ederek zihninizin canlanmasını sağlayabilirsiniz.

Günlük Hayatta Dayanıklılık Oluşturmaya Yardımcı olur

Savasana yoga pratiğinin en zorlu pozlarından biri olarak kabul edilir. Sadece uzanarak nefesi gevşetmek ve zihindeki olumsuz düşünceleri susturmak kolay değildir. Adından da anlaşılacağı üzere bir ceset gibi yatmanız ve yeniden dirilmeniz beklenir. Düzenli bir şekilde Savasana pozu uygulamak bedeni disipline etmenizi sağlar. Dış olaylara karşı direnç göstermek içsel olarak güven ve huzur oluşturmayı hedefler. Böylece günlük hayatta dayanıklılık oluşturmanıza yardımcı olur. Küçük endişelere karşı tepki vermeyi bırakmanızı ve zorlu bir duruma dikkatinizi toplama becerisi geliştirmeyi sağlayabilir.

Depresyon ve Anksiyete ile Başa Çıkmaya Destek Olur

Savasana fiziksel yorgunluğu azaltan bir poz olarak yoganın en önemli duruşları arasında öne çıkar. Dinlenen bedende düzenli nefes alma pratiği uygulamak endorfin artışı sağlamanın bir yoludur. Endorfin, vücudunuzun ağrı ya da stres hissettiğinde salgıladığı bir hormondur. Aynı zamanda egzersiz ya da yemek yeme gibi zevkli aktivitelerde de salgılanırlar. Mutluluk hormonu olarak da bilinen endorfin artışı depresyon ve anksiyete belirtileri ile başa çıkmanız açısından faydalı olabilir^[6].

Uykusuzluk Sorunlarını Azaltmayı Hedefler

Savasana ya da ceset duruşu kaliteli ve derin uykuyu teşvik etmeye yardımcı olabilir. Uykusuzluk sorunu çekenler Savasana pozu ile zihinsel ve bedensel bir rahatlık sağlayarak derin uyku için hazırlanabilir. Savasana duruşunda düzenli nefes pratiği ile birlikte göğüs ve hava yollarının açılması, kasların gevşemesine ve gerginliğin serbest bırakılmasına olanak tanır. Nihai bir dinlenme pozu olarak vücudun tüm stresini atmasını sağlar. Böylece sizi fiziksel ya da zihinsel olarak rahatsız eden gerginliği azaltabilir, daha kaliteli bir uyku sürecine sahip olabilirsiniz.

Baş Ağrısını Azaltmaya Yardımcı Olur

Yogada dinlenme pozu olarak bilinen Savasana vücudun zemin tarafından desteklenmesi ile rahatlatıcı etkiler geliştirir. Sırtüstü uzanmak beyne doğru oksijen akışını artırarak baş ağrısını azaltmaya etki edebilir. Dengeli oksijen akışı ile baş ağrısı, stres ya da uykusuzluk nedeniyle oluşabilen tansiyonun düşürülmesine de yardımcı olur. Kan dolaşımının düzenlenmesine yardımcı olan duruş pozisyonu fiziksel olarak daha iyi hissetmenize olanak tanır^[7].

Kişisel Gelişim İçin Gerekli Olan İçsel Dinginliği Geliştirir

Yere sırt üstü uzanmak bedeni toprakla ilişkilendirmek demektir. Vücut toprakla bağlantılı olduğu için Savasana pozunun muladhara yani kök çakrayı uyardığına inanılır. Bu çakraya Savasana yolu ile enerji vermek içsel dinginliği ve istikarı geliştirmeye yardımcı olur.

Sonuç olarak Savasana ya da Shavasana bilinçli teslimeyi gerçekleştirmenin en etkili yollarından biridir. İçsel bir yolculuğu, bedensel rahatlamayı ve zihnin derinliklerinde sakin bir şekilde dolaşmayı gerektirir. En kolay pozlardan biri olarak gözükse de yoganın en zor asanası olmasının sebebi belki de bunlardır! Zihinsel farkındalık kazanmak, daha dingin ve akışta olmak isteyen herkes Savasana duruşunu günlük pratiğine ekleyebilir.