Bel Fıtığı Egzersizleri Nelerdir?
İnsanların günlük hayatındaki hareketliliğin büyük ölçüde azalması sonucunda bireylerde fiziksel olarak duruş bozuklukları meydana gelmeye başlamıştır. Özellikle gelişen teknoloji ile birlikte bireylerin hareketsiz geçirdiği saatler büyük artış göstermekte. Home-office çalışma düzeni ve ekran başında uzun süre hareketsiz durmak ve yeterli egzersizin yapılmaması sonucunda bireylerde sırt ve bel sorunları ortaya çıkabilir. Bel fıtığının oluşması sadece duruş bozuklukları ile değil aynı zamanda yaşlanma, aşırı kilo ve günlük yaşamda yapılan yanlış hareketler ile de bağlantılıdır. “Bel fıtığı nedir, bel fıtığı neden olur ve bel fıtığı egzersizleri nelerdir?” sorularının daha kapsamlı yanıtlarını öğrenmek için yazının devamını okuyabilirsiniz.

İÇİNDEKİLER
Bel Fıtığı Nedir?
İnsan omurgası birden fazla kemik ve omurlardan oluşur. Omurların her birinin arasında disk adı verilen yuvarlak yapılar vardır. Diskler, yumuşak bir jel benzeri maddeden yapılmış merkez çekirdekle ve sert bir dış tabakayla kaplıdır. Omurgadaki omurların arasında bulunan her bir disk, omurilik kemikleri için yastık görevi görür. Ayrıca bu diskler omurganın rahat hareket etmesine izin verirken omurgayı darbelere karşı korur. Bel bölgesinde L1-L5 olarak adlandırılan 5 adet omur vardır. Disklerin dış kısmındaki halkalar zamanla aşınabilir ve zayıflayabilirler. Bu da fıtıklaşmaların meydana gelmesine neden olabilir. Fıtıklaşmış bir disk, omurların arasından dışa doğru itilir. Fıtık, genellikle boyun veya bel bölgesindeki disklerde meydana gelir. Disklerin merkezi kısmı, dış tabakadan dışarı doğru itildiğinde sinirlere veya omuriliğe baskı yapabilir. Bunun sonucunda da bireyde çeşitli semptomlar görülebilir.
Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir?
Bel fıtığı belirtileri kişiden kişiye göre değişiklik gösterse de genel belirtileri vardır. Bu belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
- Sırt ağrısı: Bel fıtığı en sık sırt ağrısı ile kendini gösterir. Ağrı, bel bölgesinde başlayabilir ve bacağa kadar yayılabilir. Ağrının şiddeti kişiden kişiye göre değişiklik gösterebilir.
- Uyuşma ve karıncalanma: Bel fıtığı olan kişilerde bacaklarda veya ayaklarda uyuşma ve karıncalanma hissi görülebilir.
- Güçsüzlük: Bazı insanlar bel fıtığı nedeniyle bacaklarında güçsüzlük hissederler. Bu güçsüzlük, yürüme veya ayakta durma zorluğu gibi sorunlara neden olabilir.
- Reflekslerde değişiklik: Bel fıtığı, bacak reflekslerinde değişikliklere neden olabilir. Refleksler normalden daha hızlı veya yavaş olabilir.
- İdrar veya dışkı inkontinansı: Nadir durumlarda, bel fıtığı idrar veya dışkı kaçırma gibi idrar veya bağırsak problemlerine neden olabilir.

Bel fıtığı belirtileri, diğer birçok omurga rahatsızlığı ile benzerlik gösterebilir. Bu nedenle, bir kişi bu semptomları fark ettiğinde, tanı ve tedavi için uzman bir doktora danışmalıdır.
Bel Fıtığı Nasıl Teşhis Edilir?
Bel fıtığını teşhis etmek için çoğu zaman basit bir muayeneden fazlası gerekir. Doktor ilk olarak tıbbı geçmişinizi sorarak fiziki bir muayene yapar. Muayene sırasında, doktorunuz ağrılı bölgeleri, kas zayıflığı veya uyuşukluk gibi değişiklikleri inceleyebilir. Bunun yanında çeşitli testler isteyebilir. Bu testler şu şekilde sıralanabilir
- Radyografiler: Röntgen çekimleri, omurganızın kemiklerini ve omurların arasındaki mesafeleri incelemek için kullanılabilir.
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRI): Bu test, omurganın detaylı görüntülerini oluşturmak için manyetik alanlar ve radyo dalgaları kullanır. Bu görüntüler, disklerin boyutunu, şeklini ve konumunu belirleyebilir.
- Bilgisayarlı tomografi (BT): BT taraması, detaylı röntgen görüntüleri oluşturmak için röntgen ışınlarını kullanır. BT taramaları, disklerin boyutunu, şeklini ve konumunun ayrıntılı bir şekilde incelenmesine yardımcı olabilir.
- Elektromiyografi (EMG): Bu test, kas zayıflığının ve uyuşukluğun nedenini belirlemek için kasların elektrik aktivitesini ölçer.
Bu testler ile bel ağrılarına sebep olan priformis sendromu, romatizmal hastalıklar ve kalça-eklem rahatsızlıkları gibi diğer hastalıkların tanısı da kesin olarak gerçekleştirilebilir.

Bel Fıtığı Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar Nelerdir?
Bel fıtığı halk arasında sık rastlanılan rahatsızlıklardan biridir. Bundan dolayı da bu konu hakkında halk arasında dolaşan yanlış bilgilere sık sık rastlanabilir. Bel fıtığı hakkında doğru bilinen yanlışlar şu şekilde sıralanabilir:
- Bel fıtığı yalnızca ameliyat ile geçer.
- Bel fıtığı iyileşmez.
- Bel fıtığı olduğunda devamlı olarak dinlenmek gerekir. Fazla hareket etmemek gerekir.
- Bel fıtığı olduğunda sürekli korse kullanmak gerekir.
- Bel fıtığı aşırı kilolu kişilerde daha sık görülebilir.
Bel Fıtığı ve Egzersiz İlişkisi
Omurlar arasında disklerde meydana gelen bozukluklar, omurgayı çevreleyen kasların yapısını da etkileyebilir. Bu kaslar, omurganın sabit kalmasını sağlar. Ancak omurgayı çevreleyen kaslarda meydana gelen bu bozukluklar omurga fonksiyonlarında azalmaya sebep olabilir. Bu kaslar doğru ve düzenli bir egzersiz programı ile eski sağlığına kavuşabilir. Bu sayede bel fıtığı riski de azalır. Bel fıtığı için egzersizler, omurgada bulunan kasların stabilizasyonu ve güçlendirilmesini hedefler.
Bel Fıtığı Egzersizleri Nelerdir?
Bel fıtığına iyi gelen egzersizler özellikle sırt ve omurga bölgesindeki kasların çalışmasını sağlayarak buradaki kasların güçlenmesine yardımcı olabilir. Ancak bel fıtığı sorunu yaşayan bireylerin egzersize başlamadan önce mutlaka bir doktora başvurması gereklidir.
Bu egzersizleri yaparken bir foam roller kullanarak kasların daha kolay esnemesine yardımcı olabilirsiniz. Bel fıtığı sorunu olan bireylerin yapabileceği egzersizler şu şekilde sıralanabilir:

- Pelvik kaldırımlar: Bu egzersiz sırt üstü yatılarak ve dizler bükülerek yapılır. Ayaklarınız yerde olmalıdır. Daha sonra kalçanızı yukarı kaldırın ve sırtınızı yere yaslayın. Bu egzersizi tekrarlayabilirsiniz.
- Adductor: Sırt üstü uzanarak ve bir dizinizi bükerek dizinizin altına foam rolleri yerleştirin. Daha sonra hassas noktayı bulun ve bu bölgede foam rolleri hareket ettirmeye başlayın. Bu hareketi 30 ila 60 saniye boyunca yapabilirsiniz.
- Stretch Hip Flexors/Quads: Dizlerinizin üzerine çökün ve bir ayağınızı öne doğru alarak ağırlığınızı bu ayağınıza verin. Bu esnada arka dizinizi ve uyluğunuzu esnetin. Bu hareketi 30 – 60 saniye boyunca uygulayabilirsiniz.
- Lats: Yan bir şekilde yatarak foam rolleri gövdenizin altına yerleştirin ve alttaki kolunuzu düz bir şekilde uzatın. Bu hareketi de 30 ila 60 saniye boyunca tekrarlayın.
- Kuş köpek: Ellerinizin ve dizlerinizin üzerinde dört ayak üstünde durur gibi durun. Daha sonra sağ elinizi öne doğru uzatırken sol bacağınızı da geriye doğru uzatın. Bu hareketleri yaparken sırtınızın pozisyonunu düzgün kalsın. Hareketi 30 ila 60 saniye boyunca tekrarlayabilirsiniz.
- Dizleri göğüse doğru çekme: Tıpkı pelvik kaldırım egzersizinde olduğu gibi sırt üstü yatın ve dizlerinizi bükün. Sonra, ellerinizi dizlerinize yerleştirin ve yavaşça dizlerinizi göğsünüze doğru çekin ve 10-15 saniye boyunca tutun.
- Köprü: Tekrar sırt üstü yatın ve dizlerinizi bükün. Ayaklarınız yere dik olmalıdır. Daha sonra kalçanızı yukarı kaldırın, bu pozisyonda birkaç saniye kalın ve tekrar başlangıç pozisyonuna geri dönün. Hareketi tekrarlayabilirsiniz.
- Squad: Duvara dayanarak ayakta durun ve dizlerinizi hafifçe bükün. Sonra kalçalarınızı duvara doğru itin ve bu pozisyonda 5-10 saniye kalın. Egzersizi tekrarlayın.
- Yüzme egzersizi: Sırt üstü yüzme pozisyonunda yüzün ve kollarınızı hareket ettirin. Bu egzersiz, sırt kaslarını güçlendirmeye yardımcı olabilir.
- Side plank: Dirseğinizi tam omzun altına gelecek şekilde ve ayakalarınızı da üst üse gelecek şekilde yerleştirin. Daha sonra gövdenizi kaldırarak omurganızı ve kalça kemiklerinizi aynı hizada tutun. Hareketi 30 ila 60 saniye boyunca yapabilirsiniz.
Bu egzersizler, fıtığa sahip kişilerin sırt kaslarını güçlendirmelerine ve semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir. Ancak, herkesin durumu farklıdır ve egzersizlerin uygunluğu hakkında doktorunuza danışmanız önemlidir. Egzersizlerin yanlış uygulanması sonucunda semptomlar daha da kötüleşebilir.
Bel Fıtığı Egzersizleri Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Bel fıtığı olan bireyler, egzersiz programı oluştururken bazı noktalara dikkat etmelidir. Aksi takdirde omurga ve sırt kaslarını yorarak daha ciddi sakatlanmalara yol açabilir. Ayrıca egzersizleri yaparken bunları doğru sıra ile yapmak önemlidir. Bireylerin bel fıtığı egzersizler hareketleri yaparken dikkat etmesi gereken noktalar şu şekilde sıralanabilir:

- Doktorunuzla konuşmak: Egzersiz rutininize başlamadan önce, doktorunuza danışmanız önemlidir. Bel fıtığına sahip kişilerin bazı egzersizlerden kaçınmaları gerekebilir.
- Yavaş başlamak: Egzersizlere yavaşça başlayın ve vücudunuzu dinleyin. Egzersiz sırasında ağrı veya rahatsızlık hissederseniz, hemen durun ve vücudunuzun dinlenmesine izin verin.
- Doğru duruş ve teknik: Egzersizlerin doğru duruş ve teknikle yapılması önemlidir. Yanlış teknikler sırt ağrısına veya yaralanmalara neden olabilir. Ayrıca hareketleri yaparken hareketin şiddeti ve süresi doğru şekilde ayarlanmalıdır.
- Egzersizlerin yoğunluğunu artırmak: Egzersizlerin yoğunluğunu yavaş yavaş arttırmak önemlidir. Ani hareketler veya aşırı yüklenme sırt ağrısına veya yaralanmalara neden olabilir. Bundan dolayı doktor kontrolünde ve yavaş bir şekilde ilerleyebilirsiniz.
- Aşırı zorlanmadan kaçınmak: Sırt ağrısı veya rahatsızlık hissedene kadar egzersizleri yapmaya devam etmek yerine, aşırı zorlanmadan kaçının. Aşırı zorlanma, herniye neden olabilecek yaralanmalara neden olabilir.
- Düzenli olarak egzersiz yapmak: Sırt kaslarını güçlendirmek için düzenli olarak egzersiz yapmak önemlidir. Ancak, egzersizleri fazla yapmak da zararlı olabilir. Egzersiz rutininize ara vermek ve vücudunuzun dinlenmesine izin vermek önemlidir.
Sonuç olarak bel fıtığına sahip olan bireyler, uygun sırt egzersizleri ile sırt kaslarını güçlendirerek, ağrıları hafifletmeye ve fonksiyonel hareketliliği artırmaya yardımcı olabilir. Ayrıca bu egzersizler, belirtileri önlemede ve hastalığın ilerlemesini engellemede etkili olabilir. Ancak yanlış egzersizler, ağrıları artırabilir veya durumu kötüleştirebilir. Bu nedenle, belirtilerinizi ve sırtınızdaki rahatsızlık seviyesini göz önünde bulundurarak, size uygun egzersizleri belirlemek için bir sağlık uzmanına danışmanız önemlidir. Bel fıtığı gibi rahatsızlıkları önlemek için duruşunuzu düzgün tutarak kilo seviyenizi kontrol altına alabilirsiniz. Bel fıtığı egzersizleri için daha fazla bilgi sahibi olmak ve kendinize uygun bir program oluşturmak bu konuda uzman birine danışabilirsiniz.
Kaynakça
- 1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/herniated-disk/symptoms-causes/syc-20354095#:~:text=Disk%20herniation%20is%20most%20often,cause%20of%20their%20herniated%20disk.
- 2. https://www.drvolkanaydin.com/tr/icerik/5/makaleler
- 3. https://www.nghs.com/2021/04/12/can-i-exercise-when-i-have-a-hernia
- 4. https://pharmeasy.in/blog/exercises-for-hernia-dos-and-donts/
ÖNE ÇIKANLAR

İyi I Doğru I Zinde” podshow serisinin 8. bölümünde Çağla Şikel’i konuk ediyoruz. Bu bölümde Çağla Şikel, bale ile başlayan disiplinli yaşam yolculuğundan, boks gibi yeni sporlara geçiş yaparak vücudunun sınırlarını nasıl zorladığına kadar birçok önemli konuya değiniyor. Sağlı…

Şınav çekmek, vücut dayanıklılığını artıran ve kas gelişimini destekleyen etkili bir egzersizdir. Her gün şınav çekmek; özellikle göğüs, kol ve karın kaslarının güçlenmesini sağlar. Her gün şınav çekmenin yararları ve göz önünde bulundurulması gereken riskleri vardır. Farklı sayılarda şınav çekmenin vücut ü…

Görünüşte zayıf olan bir vücut tipinin obez bir vücutla aynı sağlık sorunlarını yaşayabileceğini biliyor muydunuz? Son zamanların popüler terimlerinden biri olan Skinny Fat, zayıf insanların sağlıklı olduğu kanısını ortadan kaldırır. En basit anlamıyla Skinny Fat, vücut …