Yapılmayan Yarışlar
Emilia-Romagna’da bölgesindeki hava koşulları, Formula 1 tarihindeki nadir yarış iptallerinden birini getirdi. Tabii bu tarihteki tek örnek değildi…

Bir yarış neden iptal edilir? Formula 1’in acayip dünyasında bu sorunun son üç cevabı bu hafta itibarıyla şu şekilde: Sel felaketi, küresel pandemi, hükümet karşıtı protestolar. Bu hafta sonu Emilia-Romagna bölgesi tıpkı geçtiğimiz haftalarda yaşandığı gibi sel felaketine boğuldu. Dolayısıyla Imola pisti de bu selden nasibini aldı. Normale kıyasla çok daha hızlı bir şekilde iptal kararı alan Formula 1 ve pist yönetimleri yarış fiilen gerçekleştirilebilecek olsa bile bölgedeki insan gücünün arama-kurtarma ve sel ile mücadeleye odaklanması gerektiğine kanaat göstererek benim gözümde takdiri hak etti.
Motorsporları ve spor dünyası hepimizin severek takip ettiği, bağ kurduğu bir dünya. İnsan çabasının ulaşabildiği son noktaları test ediyor olmasıyla belki düşündüğümüzden daha büyük bir toplumsal ve tarihsel işlevi var. Ne var ki bu işlevlerin işin ekonomik boyutunun arkasında kaldığını ifade etmek akla gelmeyecek bir tespit olmazdı. Spor dünyasının her organizasyonu para kazanabildiği, kar edebildiği ölçüde varolabiliyorlar. Bu durum zaman zaman özleriyle çelişen ikilemlere yol açabiliyor.

2020’nin Mart ayı hayatımıza pandemiyi getirdi. İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana spor dünyası böylesine küresel bir ölçekte durmamıştı. Tıpkı devasa bir saat kulesinin mekanizması gibi bu aniden yaşanan atalet kaybı bazı dişlilerin hasar almasına yol açtı. Turnuvaların, liglerin ve şampiyonaların sigorta kapsamları, espor alternatifleri, yola devam etmek için seyircisiz düzenleme planları derken spor dünyası hiç çalışmadığı yerden sorularla bezeli bir sınavın başına oturdu. Bu zorlu sürecin ilk günlerinde başrolde olan sporlardan biri de Formula 1’di.
2020 Avustralya Grand Prix’sinin resmi olarak başlamasından birkaç gün önce NBA’de büyük bir gelişme olmuştu. Evinde Utah Jazz’i konuk etmeye hazırlanan Oklahoma City Thunder oyuncuları maç başlamadan dakikalar önce sahaya giren bir yetkilinin telaşlı adımlarını izlemiş, ardından da maçın ve sonrasında ligin tamamının askıya alındığını öğrenmişlerdi. NBA’in iptalinin ardından ilk domino taşı düşmüştü, fakat küresel anlamda en büyük ikinci gelişme McLaren takımında bir çalışanın pozitif çıkması üzerine takımın yarıştan çekilmesiydi. Pilotlar ve takımlar salgının başlangıç noktasına oldukça yakın bir coğrafi konuma sahip Avustralya’ya kalkıp gitme kararını bile sorgularken McLaren’dan gelen bu haber kaçınılmazı duyuruyordu adeta. Ne var ki Melbourne’ün bağlı olduğu Victoria eyaleti ve Formula 1 yönetimi arasında vahşi batı filmlerini aratmayan bir bakışma vardı. Spaghetti western’lerdekinin aksine ise burada tetiği ilk çeken kaybedecekti. Yarışın iptaline karar veren kurum, yarış organizatörü ve pist yönetiminin maddi kayıplarını karşılama konusunda birincil sorumluluğa sahip olmayı göze almak zorundaydı. Victoria eyaleti sene başındaki orman yangınlarıyla başa çıkamayarak ne kadar güvenilir olduğunu halihazırda kanıtlamıştı. Formula 1 yönetimi ise her spor organizasyonu gibi üzerinde portreler ve sayılar bulunan kağıtlara öncelik vermeye devam ediyordu. Sonuçta araçlar piste çıkmadan 2020 Avustralya GP’si iptal edildi, fakat balonun kimin elinde patlayacağına karar verilirken geçen sürede tehlikeye atılan halk sağlığı bu karara gölge düşürdü.

2020 Avustralya’dan bir önceki resmi olarak planlanmasına karşın iptal edilen yarış ise 2011 Bahreyn Grand Prix’siydi. Arap Baharı’nın etkilediği ülkelerinden biri olan Bahreyn, kraliyet ailesi ve halkın farklı mezheplere mensup olması nedeniyle zaten kaçınılmaz bir çatışmanın içerisindeydi. 2011’in Şubat ayından itibaren halk protestolarının yönetim tarafından şiddetli çatışmalara döndürülmesi pek çok farklı yönden Formula 1’in işine gelmiyordu. Ortadoğu coğrafyasında düzenlenen uluslararası spor organizasyonlarının çoğu gibi Formula 1 Bahreyn Grand Prix’si de yerel yönetimi meşrulaştırma adına atılan adımlardan biriydi. F1’in o zamanki patronu Bernie Ecclestone’ın bununla bir problemi yoktu. F1’in şu anki sahibi Liberty Media da böyle bir hassasiyete sahip olmadığını attığı adımlar üzerinden göstermeye devam ediyor. Böylesi gelişmelerde kırılma noktalarından ilki Formula 1 bünyesinde çalışanların güvenliği. Protestoların doğal hedefi haline gelebilecek bir yarış, içerisinde bulunan herkesin risk altında olduğunu düşündürür. Tıpkı kraliyet ailesi gibi, halk da sesini F1 üzerinden dünyaya duyurmak için çaba gösterebilirdi. Gösteriler Bahreyn’de yapılması planlanan sezon açılışına çok yakın bir zamanda gerçekleştiğinden yarışı orijinal tarihinde yapmanın imkansız olduğu aşikardı. Üstüne üstlük, sezon öncesi testlerinin de Bahreyn’de yapılması beklenirken. Belirsiz durum üzerine yarış önce ertelendi, ardından da takvimde yer bulunamadığı için 2011 Bahreyn Grand Prix’si düzenlenmedi. Sivil toplum kuruluşları, taraftarlar ve basın yarışın iptali üzerinden Bahreyn’deki insan hakları ihlallerine dikkat çektiler. Ne var ki yarış ülkenin durumundan değil, lojistik sebeplerden yapılmamış oldu. 2012’de pistin hemen dışında göstericiler lastikleri ateşe verirken Bahreyn Grand Prix’si hafta sonu tüm hızıyla sürüyordu.
Listenin dışında kalsa da Formula 1’in yakın tarihinde değinmemiz gereken yarışlar var. 2022 Suudi Arabistan Grand Prix’si yarıştan bir gün önce pistin 10 kilometre yakınındaki petrol rafinerisine Yemen tarafından atılan roketlerin düşmesine rağmen hiçbir sekteye uğramadan gerçekleştirildi. Rafineri Formula 1’in, Suudi Arabistan Grand Prix’sinin ve Aston Martin takımının sponsoru Aramco’ya aitti ve bu yarışın gerçekleşmesi için milyonlarca yeşil sebep vardı.

2022 Rusya Grand Prix’si Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle değil, Rusya’nın uluslararası ticaret sistemlerinden çıkartılmasının ardından iptal edildi. Ödeme yapamayacaklarsa, gidip orada yarışmanın bir anlamı yoktu. Elde bu kadar net bir sebep, ufukta uzunca bir süre devam edecek bir vaziyet olunca Formula 1 yarışı ve kontratı önce askıya almakla bile uğraşmadı, Rusya Grand Prix’si ile olan kontratını feshetti. Üstelik deneseler dahi sponsorlardan görebilecekleri tepki onlara maddi zarar olacak dönecekti.
En ilginçlerinden biriyse 2020 Vietnam Grand Prix’si. Hanoi şehrinde Hermann Tilke tarafından tasarlanan bir sokak pistinde tarihin ilk Vietnam GP’si yapılacaktı. 2020’de pandemi nedeniyle iptal edilen yarış, 2021’de yerel yönetimde yaşanan bir yolsuzluk skandalı ardından gelen tutuklamalar yüzünden iptal edildi. Muhtemelen Hanoi hiçbir zaman takvimde yer almayacak, ancak siz F1 2020 oyununa sahipseniz bu pistte istediğiniz kadar turlayabilirsiniz.
ÖNE ÇIKANLAR

Kilo kontrolü, sağlıklı yaşam tarzının sürdürülmesi için kritik bir unsurdur. Kiloyu dengelemek; genetik yapı, yaş, cinsiyet, yaşam biçimi ve çevresel etkenler gibi birçok faktörden etkilenir. Bu noktalar bazen kilo yönetimini zorlaştırsa da dengeli beslenme ve düzenli fiziksel aktivite, sağlığı desteklemek ve kilo …

Hemen hemen herkesin günlük yaşamında karşılaştığı sürekli açlık hissi, neden kaynaklandığını tam olarak anlamakta zorlanılan bir durumdur. Gün boyunca düzenli öğünler tüketmenize rağmen açlık hissetmeye devam ediyorsanız, bu durumun arkasında birden fazla neden olabilir. Vücudun açlık sinyallerini tetikleyen …

İnsanlık, yüzyıllardır gençliği ve sağlığı korumanın sırlarını arar durur. Günümüzde bu arayış, bilimsel araştırmalar ve teknolojik gelişmeler sayesinde hiç olmadığı kadar ileri bir noktaya ulaşmıştır. Harvard Üniversitesi’nde genetik profesörü olan Dr. David Sinclair, yaşlanma sürecini anlamak ve yavaş…